Na bijna tien jaar komt er morgen een einde aan een tijdperk. Morgen, 14 oktober 2025 is de laatste ‘Patch Tuesday’ en stopt Microsoft officieel met de ondersteuning van Windows 10. Voor miljoenen apparaten wereldwijd betekent dat het einde van regelmatige beveiligingsupdates en bugfixes. Bedrijven die nog niet zijn overgestapt, moeten bepalen hoe ze hun endpoints veilig houden. Want hoewel Windows 10 gewoon blijft werken, loopt het vanaf morgen langzaam uit de pas met de moderne IT-omgeving.

De update van morgen is de laatste reguliere release voor Windows 10, versie 22H2. Daarna komen er geen nieuwe beveiligingspatches of kwaliteitsupdates meer via Windows Update. Ook de technische ondersteuning en compatibiliteitsgaranties van Microsoft vallen weg. Dat geldt voor zowel Windows 10 Home als Pro, en voor de meeste zakelijke edities buiten de LTSC-lijn (Long-Term Servicing Channel).

Het besturingssysteem blijft uiteraard gewoon werken. Pc’s starten op, applicaties doen het gewoon en bestaande drivers blijven bruikbaar. Alleen: zodra nieuwe kwetsbaarheden opduiken, worden die niet meer gedicht. Dat vergroot het risico op malware, ransomware en compliance-problemen.

Extended Security Updates (ESU): wie krijgt nog updates?

Microsoft biedt een uitweg in de vorm van Extended Security Updates (ESU). Daarmee blijven bepaalde Windows 10-versies toch voorzien van beveiligingspatches.
Home en Pro: in de EU hebben we geluk. De EU heeft bij Microsoft bedongen dat ondersteuning niet zomaar van de ene op de andere dag mag worden gestopt, bij een besturingssysteem dat nog door zoveel computers wordt gebruikt; computers die nog prima functioneren Consumenten en kleine bedrijven krijgen daarom in de EU en EER een gratis jaar ESU, tot oktober 2026. Daarna kan verlenging betaald worden via een licentie-model dat per device geldt.
Enterprise en Education: deze edities krijgen eveneens tot 2026 gratis updates, maar alleen als ze worden beheerd via Microsoft Intune of Windows Autopatch. Voor verlenging kunnen organisaties ESU-licenties aanschaffen via hun bestaande volumelicentieprogramma.
LTSC-versies (2019 en 2021): die behouden ondersteuning tot respectievelijk 2029 en 2032. Dat komt omdat deze veel worden gebruikt in industriële omgevingen of medische apparatuur waar stabiliteit zwaarder weegt dan functionaliteit.
IoT-versies: ondersteuning loopt per platform uiteen, maar veel industriële varianten hebben nog meerdere jaren updates vanwege langlopende hardware-cycli.

Beheerders kunnen via Intune of WSUS instellen dat ESU-updates automatisch worden uitgerold. Dat vraagt wel om nieuwe licentiesleutels en aanpassingen in het updatebeleid.

Toen Windows XP ‘eindelijk’ stopte

Dit hebben we natuurlijk al eens eerder meegemaakt. In april 2014 trok Microsoft de stekker uit Windows XP. Destijds ging het besturingssysteem al meer dan twaalf jaar mee, en draaide nog altijd op zo’n 25 tot 30 procent van alle pc’s wereldwijd. Vooral in overheden, zorginstellingen en embedded systemen bleef XP nog jaren hangen. Microsoft bood toen géén gratis Extended Security Updates, alleen dure enterprise-contracten. Daardoor bleven veel organisaties gewoon doorwerken met verouderde systemen — denk aan pinautomaten, ziekenhuisapparatuur en zelfs spoorwegdisplays.

Ruim tien jaar later draait er volgens recente cijfers nog altijd meer dan 0,2 procent van de actieve Windows-apparaten op XP. Schattingen gaan uit van 5 tot 6 miljoen computers wereldwijd. In Nederland gaat het naar schatting om 20 tot 30 duizend computers, geen kantoorwerkplekken, maar industriële of medische systemen die niet meer online komen, kassa- en meetsystemen, en een paar hardnekkige liefhebbers met oude software of games.

OEM-systemen: hoe reageren fabrikanten?

Veel zakelijke computers draaien nog steeds op OEM-versies van Windows 10 die ooit vooraf door fabrikanten zijn geïnstalleerd. Die OEM-licenties blijven geldig, maar fabrikanten stoppen gelijktijdig met het leveren van Windows 10-images en drivers via hun portals.
HP adviseert klanten actief om te upgraden naar Windows 11 en levert voor de meeste zakelijke modellen BIOS-updates die compatibiliteit met TPM 2.0 en Secure Boot garanderen.
Dell biedt een migratie-assistent in zijn SupportAssist-suite en geeft nog beperkte firmware-ondersteuning voor oudere Windows 10-systemen, vooral rond energiebeheer en batterij-optimalisatie.
Lenovo heeft aangekondigd de Windows 10-catalogus eind 2025 te archiveren, waarna alleen Windows 11-drivers worden onderhouden.

OEM-pc’s die hardwarematig niet voldoen aan de eisen van Windows 11 (zoals TPM 2.0 of een recente CPU-generatie) krijgen geen upgrade-pad meer. Voor veel organisaties is dat hét moment om hardware-vervanging te overwegen of apparaten te herbestemmen, bijvoorbeeld voor interne testomgevingen of offline-gebruik.

Migreren of moderniseren?

De overstap naar Windows 11 ligt voor de hand, maar is niet de enige route. Organisaties die hun endpoint-strategie willen vernieuwen, hebben verschillende opties:
Upgraden naar Windows 11: het directe pad, mits de hardware voldoet aan de eisen. Microsoft positioneert dit als de veiligste optie, met integratie van Pluton-security, Windows Hello for Business en verbeterde containerisolatie.
Overstappen naar cloud-werkplekken: Azure Virtual Desktop of Windows 365 bieden een manier om bestaande Windows 10-omgevingen in een virtuele container te behouden, inclusief ESU-updates. Interessant voor organisaties met hybride werkplekken.
Alternatieve besturingssystemen: in specifieke gevallen kan Linux-desktop of ChromeOS Flex uitkomst bieden, vooral bij lichte workloads en webgebaseerde applicaties.
Hergebruik en recycling: oudere hardware kan vaak nog prima dienstdoen binnen testlabs of educatieve programma’s. Steeds meer refurbishers bieden Windows 11-ready upgrades of Linux-installaties als duurzaam alternatief.

Werk aan de winkel dus voor de msp! Je moet klanten helpen inventariseren welke endpoints nog op Windows 10 draaien, welke hardware nog een upgrade kan krijgen, en welke beter kan worden vervangen. Tools zoals Endpoint Analytics en Intune-rapportages geven inzicht in CPU-generatie, TPM-status en geheugenvereisten.

De balans tussen risico en kosten

Maar de realiteit is dat niet ieder bedrijf morgen klaar is voor migratie. Vooral in zorg, productie en onderwijs draaien nog talloze kritieke systemen op Windows 10. Voor hen biedt het ESU-programma ademruimte, maar geen structurele oplossing.

Anders dan toen de ondersteuning stopte voor Windows XP, zijn er nu veel strengere security en privacy eisen. Geen patches betekent compliance-problemen onder NIS2 en ISO-normen, en securitydiensten zoals Microsoft Defender zullen op termijn ook minder effectief worden.

De laatste update van Windows 10 markeert dus geen plotseling einde, maar een kantelpunt. Want met de ESU krijg je een jaar extra de tijd. Benut deze tijd goed.

Het bericht Windows 10 krijgt morgen zijn laatste update: wat nu? verscheen eerst op ChannelConnect.

Read more here: https://www.channelconnect.nl/mkb-en-ict/windows-10-krijgt-morgen-zijn-laatste-update-wat-nu/